Jakie są najczęstsze przyczyny zużywania się moich opon rolniczych?

Zużywanie się opon rolniczych pociąga za sobą konieczność ich regularnej wymiany. Ta spora inwestycja stanie się rzecz jasna mniej odczuwalna, jeśli zmiana opon będzie się odbywać w większych odstępach czasu. Ponieważ częstotliwość wymiany opon zależy od tempa ich zużywania się, jego spowolnienie jest mile widziane. Warto zatem zastanowić się nad udziałem poszczególnych czynników w procesie zużywania się opon rolniczych.

Dobrze wiemy, że istnieje wiele możliwych przyczyn. Każdy z czynników, przyspieszających ten proces cechuje się innym tempem działania i inną częstotliwością występowania. W niniejszym artykule postaramy się dokonać przeglądu najczęstszych przyczyn zużywania się opon.

1. Zużycie opon niezależne od sposobu użytkowania

Po pierwsze, możemy napotkać wiele niezależnych od nas przyczyn zużycia opon ciągnikowych. Niektóre z nich mogą szybko uszkodzić opony rolnicze, niezależnie od sposobu eksploatacji i ustawień mechanicznych.

a - Zużycie opon wynikające z oddziaływania i rodzaju uprawianej gleby

Niezależnie od tego, w czym specjalizuje się Twoje gospodarstwo, zapewne na co dzień pracujesz ze swoim ciągnikiem na różnego rodzaju podłożach: w obejściu, na drogach polnych i utwardzonych, a przede wszystkim na glebach pól. Każde z tych podłoży ma inny wpływ na zużycie opon.

Jeśli pracujesz w rolnictwie ornym, to charakter i jakość gleby w Twoim gospodarstwie z pewnością będą miały duży wpływ na stan opon. W zależności od sytuacji geograficznej ziemia uprawna może być bardziej lub mniej ścierna:

• Jeżeli pracujesz na glebach miękkich, czyli piaszczystych, gliniastych lub ilastych, to zużycie opon spowodowane oddziaływaniem samej gleby będzie stosunkowo mało odczuwalne.
• Jeżeli pracujesz na glebach wapiennych, mogą one uszkadzać opony, powodując przedwczesne zużycie w zależności od wielkości ziarna i ilości cząstek wapiennych obecnych na danym polu.
• Jeżeli pracujesz na glebach krzemiennych lub kamienistych, zużycie opon będzie bardzo szybkie. Czasami kamienie są ostre jak szkło i mogą powodować przecięcia lub rysy na bieżniku opon ciągnikowych, i to niezależnie od stopnia ich wytrzymałości.

Kamienista gleba winnic przyczynia się do szybkiego zużycia opon

• Pewne rodzaje terenu powodują większe zużycie opon rolniczych niż inne. Takie są zwłaszcza winnice, gdzie gleba jest często bardzo twarda, a pola uprawne znajdują się na zboczach. Ten szczególny rodzaj rolnictwa wymaga zastosowania odpowiednich opon, ponieważ standardowe ogumienie rolnicze jest z reguły przeznaczone do pracy w miękkiej i luźnej glebie. Jednym z przykładów opony do winnic jest specjalnie opracowana opona Firestone R4000, charakteryzująca się solidnym karkasem i najwyższą wytrzymałością dzięki odpornej na zużycie, opatentowanej mieszance gumy.

b - Zużycie opon wynikające z pokonywania dużych odległości na utwardzonych drogach

Opona ciągnikowa ze swojej definicji nie jest przeznaczona do użytku drogowego. Okazuje się mimo to, że ciągniki rolnicze spędzają coraz więcej czasu na jezdniach, także dlatego, że gospodarstwa są coraz bardziej rozparcelowane. Jeśli jesteś zmuszony przebywać ciągnikiem wiele kilometrów tygodniowo po drogach, z pewnością gwałtownie skróci to żywotność Twoich opon.

Nawierzchnia dróg jest o wiele bardziej twardsza od gleby, a zawartość różnych drobinek sprawia, że zachowuje się jak papier ścierny. Jezdnia składa się w rzeczywistości z bardzo agresywnych materiałów: smoły, kruszonego kamienia i żwiru. Tworzą one powierzchnię z mniej lub bardziej chropowatymi i ostrymi nierównościami. W trakcie jazdy po utwardzonej drodze bieżnik opony będzie posuwać się po ściernych elementach podłoża, zazębiając się z nimi i ścierając przy tym z siebie mikroskopijne cząstki gumy. Umożliwia to oponie przyleganie do podłoża podczas ruchu. Jeśli na co dzień jeździsz drogami przez kilka godzin, nieuchronnie spowoduje to szybsze zużycie opon ciągnikowych.

2. Rodzaje zużycia, na które możesz mieć wpływ

Fakt zużywania się opon ciągnikowych może podlegać naszej kontroli, ponieważ nie jest kwestią tylko i wyłącznie marki produktu. Zrozumienie mechanizmów odpowiedzialnych za zużycie opon pozwala nam za to na poczynienie sporych oszczędności w budżecie gospodarst.

Poniżej wyliczamy czynniki, które jesteś w stanie kontrolować lub modyfikować w celu przedłużenia życia Twoich opon nawet o kilka tysięcy godzin pracy.

a - Zużycie opon z powodu zbyt intensywnej eksploatacji lub niezgodnego z przeznaczeniem użytkowania

Eksploatacja opony samochodowej przez większość kierowców przebiega w zasadzie tak samo: jazda po asfaltowej nawierzchni, często z dużą prędkością, której jednak nie pozwalają im przekroczyć przepisy ruchu drogowego.

Zastosowanie opon samochodowych, które jest bardzo podobne dla prawie wszystkich użytkowników, prowadzi do błędnego postrzegania zastosowania opon rolniczych. Te ostatnie są znacznie bardziej zaawansowane technologicznie i w zależności od przeznaczenia danego modelu posiadają wiele różnych opcji eksploatacyjnych.

Każdy typ działalności rolniczej wymaga przecież odpowiednich narzędzi do wykonania pracy w jak najlepszych warunkach. Ta reguła odnosi się także do ogumienia rolniczego.

W rolnictwie do każdego zastosowania istnieją inne opony:

Opony do pracy w polu na luźnej glebie cechują się elastyczną strukturą i miękkim ogumieniem. Bez zastrzeżeń sprawdzają się w pracach polowych, ale już znacznie mniej podczas manewrów w obejściu, gdzie podłoże jest bardzo twarde. Bez względu na to, czy w obejściu pracujesz z ciągnikiem wyposażonym w ładowacz czołowy, czy z ładowarką teleskopową, musisz zastosować odpowiednie opony, które zagwarantują Ci większą odporność na ścieranie i lepszą stabilność ciągnika. Muszą one wytrzymać częste manewry z ciężkimi ładunkami, dźwiganymi przez przednią oś ciągnika, a także duże naprężenia.

W sytuacji, w której sporo jeździsz drogami, pracujesz dużo w obejściu lub w budynkach, będziesz potrzebował mocniejszych opon, które w tych warunkach będą zużywać się odpowiednio wolniej.

Skutki zbyt intensywnej eksploatacji opon rolniczych

Dziś na rynku istnieją opony rolnicze zaprojektowane pod kątem każdego rodzaju pracy:

• Opona MAXI TRACTION IF będzie idealna do ochrony gleby na polu przy zachowaniu dobrych zdolności trakcyjnych.
• Opona PERFORMER Extra 70 będzie idealna, aby wytrzymać zużycie związane z częstym używaniem na drogach.
• Opona PERFORMER 95 będzie idealna do opryskiwania dzięki stalowemu opasaniu, które równoważy spore obciążenia.
• Opona R8000 UTILITY będzie idealna do ciężkich prac gospodarczych, np. z ładowaczem czołowym.
• Opona DURAFORCE UTILITY idealnie sprawdzi się w najtrudniejszych pracach, z jakimi masz do czynienia w Twoim gospodarstwie.

b - Zużycie opon spowodowane wadą mechaniki kół

Pośród głównych przyczyn zużycia opon rolniczych dużą grupę stanowią problemy mechaniczne, w tym błędy ustawienia kół:

Zużycie opon w wyniku niewspółosiowości

Współosiowość to ustawienie osi koła w stosunku do osi pojazdu. W idealnej sytuacji opony powinny być idealnie równoległe do maszyny.

Istnieją dwa rodzaje niewspółosiowości:

• Zbieżność kół: występuje wtedy, gdy przód opon zamyka się do wewnątrz w stosunku do linii środkowej ciągnika. To niewłaściwe ustawienie kół nieuchronnie prowadzi do zużycia zewnętrznej części opon.
• Rozbieżność kół: jest to sytuacja, w której przód opon otwiera się na zewnątrz w stosunku do poziomej i centralnej osi ciągnika. W tym przypadku zużycie opon będzie mocniej widoczne po ich wewnętrznej stronie.

Zużycie opon w wyniku zbytniego pochylenia kół

W przeciwieństwie do współosiowości, wada ustawienia kół dotyczy przesunięcia się całego koła względem podłoża. W sytuacji modelowej opona powinna być ustawiona pionowo, czyli jak najbardziej prostopadle do podłoża.

Istnieją dwa rodzaje wad nachylenia kół:

• Pochylenie dodatnie: Ten problem występuje, gdy dolna część koła znajduje się bliżej ciągnika względem osi pionowej niż jego góra. W takim przypadku większe zużycie ogumienia będzie widoczne po zewnętrznej stronie opony.
• Pochylenie ujemne: W tym przypadku góra koła znajduje się bliżej ciągnika względem osi pionowej niż dolna część koła. Ponieważ koła są jakby rozjechane na boki, większe zużycie nastąpi na wewnętrznej stronie opon.

Zużycie spowodowane pochyleniem dodatnim

Zużycie opon z powodu niepoprawnej synchronizacji kół

Synchronizacja to znalezienie odpowiedniej proporcji sił dla przedniej i tylnej osi ciągnika w zależności od rozmiaru opon. Dobra synchronizacja kół powinna pozwolić na nieco większą trakcję z przedniej osi. Jeśli przednie opony zużywają się szybciej niż tylne, to prawdopodobnie występuje problem z synchronizacją kół.

c - Zużycie związane z nieodpowiednim ciśnieniem, obciążeniem lub prędkością

Zużycie opon może także wynikać z nieprawidłowego dobrania parametrów, a zwłaszcza złego ustawienia ciśnienia w oponach w stosunku do obciążenia:

• Niedopompowanie: jeśli ciśnienie jest zbyt niskie w stosunku do obciążenia, materiały, z których wykonana jest opona, rozgrzewają się, powodując zniszczenie poszczególnych jej części.
• Zbyt duże napompowanie: opona wybrzusza się i jej środkowa część staje się mocno napięta, co zwiększy zużycie klocków bieżnika. Będzie ono jeszcze szybsze, jeśli przewozisz ciężkie ładunki na drodze.

Zużycie środkowej części opony w wyniku jej zbytniego napompowania

Wpływ prędkości jazdy na zużycie opon

Prędkość ma bezpośredni wpływ na zużycie opon. Dzieje się tak, kiedy przed rozpoczęciem pracy zapominamy o określonym obciążeniu i ciśnieniu, dozwolonych w stosunku do danej prędkości jazdy.

• Jeżeli masz skłonności do szybkiej jazdy po drogach lub polnych ścieżkach, to temperatura ogumienia wzrośnie, zmiękczając je, a tym samym czyniąc je bardziej podatnym na ścieranie. Spora prędkość jazdy oznacza także nieznaczny poślizg na zakrętach, który nie pozostanie bez znaczenia dla zużycia opon.
• Na koniec przypominamy, że agresywna jazda z dużą amplitudą prędkości, a także częste i ostre hamowanie, są bardzo szkodliwe dla opon, nie mówiąc już o zwiększeniu zużycia paliwa.

• Decydując się na wolniejszą i bardziej opanowaną jazdę drogami, spowalniasz ścieranie ogumienia przez abrazyjny asfalt i tym samym przedłużasz życie Twoich opon.

3. Czy można sklasyfikować rodzaje zużycia opon?

Odpowiedź brzmi: nie. Tak naprawdę w przypadku zużycia opon nie da się wydzielić jednej przyczyny spośród pozostałych, obierając ją za główną. Zazwyczaj rozmaite czynniki występują łącznie i zależą od specyfiki prac wykonywanych w gospodarstwie ornym, mieszanym, w sadzie bądź winnicy etc. Znaczenie mają także różnice w użytkowaniu opon w zależności od metod przyjętych przez danego rolnika.

Aby uzyskać więcej informacji na temat opon ciągnikowych

Ten e-book pomoże Ci określić przyczyny zużycia opon Twojego ciągnika:

Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły:

• W jaki sposób wykryć i spowolnić zużycie opon rolniczych?
• 5 kluczowych zasad, dzięki którym będę mógł lepiej kontrolować zużycie opon ciągnika
• Jaki poziom zużycia wskazuje, że należy wymienić opony ciągnika
• Dlaczego opona rolnicza obraca się na feldze?
• Jakie prace rolne najmocniej niszczą opony
• Konserwacja opon: jak zmniejszyć koszty eksploatacji opon rolniczych?