Napisane przez: Ekspert ds. opon ciągnikowych | 28 czerwca 2021
Jeśli nie regulujesz ciśnienia opon w ciągniku, to wydaje się to nie mieć natychmiastowych skutków. Jest to jednak zdradliwe wrażenie, bowiem ciśnienie w oponach wpływa na ich zużycie, na zużycie paliwa i na ubijanie gleby: to właśnie te trzy elementy w dłuższej perspektywie czasu mogą pogarszać Twoją rentowność.
Poświęcenie codziennie kilku minut na regulowanie ciśnienia w oponach pozwala zmniejszyć ich zużycie i umożliwia przedłużenie żywotności o ponad rok.
Regulowanie ciśnienia oznacza obniżenie zużycia paliwa o 20% na rok.
Regulowanie ciśnienia oznacza także uniknięcie ubijania gleby, które to skutkuje utratą efektywności pracy nawet do 30% w skali miesiąca.
Waga Twoich narzędzi i masa Twojego ciągnika skutkuje odkształceniem opon ciągnika, które możesz wyrównać, wykorzystując ciśnienie napompowania. Gdy to ostatnie nie jest idealnie wyregulowane, będzie to miało bezpośredni wpływ na zużycie opon i na glebę Twoich działek. Niskie ciśnienie zmniejsza bowiem ubicie gleby, natomiast wysokie – dokładnie odwrotnie - przyczynia się do jej zbijania.
By opony wytrzymały wagę narzędzi, musisz dobrać właściwe ciśnienie, przestrzegając maksymalnych nośności opon wskazanych przez producenta.
W każdym bądź razie im większa jest objętość powietrza w oponach, tym bardziej możesz zwiększyć obciążenie.
Jeśli zazwyczaj przewozisz ciężkie ładunki, masz dwie opcje do wyboru:
Przed wyregulowaniem ciśnienia musisz obliczyć obciążenie każdej opony, posługując się informacjami od producenta ciągnika i narzędzi, których masz zamiar używać:
By obliczyć obciążenie na osi przedniej i na osi tylnej, skorzystaj z poniższego wzoru:
Oto dane, które musisz znać i zmierzyć, by przeprowadzić te obliczenia:
Gdy wyliczysz już obciążenie na każdej oponie, możesz po prostu określić właściwe dla niej ciśnienie, korzystając z tabeli stosunków ciśnienia do obciążenia, dostarczonej przez producenta opon.
Jeśli chcesz oszczędzić czas, możesz posłużyć się aplikacją mobilną, by obliczyć ciśnienie opon kilkoma kliknięciami.
Musisz jednak, podobnie jak przy samodzielnej kalkulacji, znaleźć informacje o wadze osi, dostarczone przez producenta ciągnika i informacje o wadze każdego narzędzia, z którego chcesz korzystać.
Aplikacja oblicza dla Ciebie szacunkowe obciążenie, a także dokładne ciśnienie dla każdej opony.
› Bezpłatną aplikację FIRESTONE Możesz pobrać na Android lub na iPhone
Posługiwanie się narzędziem do ważenia jest bez wątpienia najskuteczniejszą i najszybszą techniką do uzyskania rzeczywistej wagi wytrzymywanej przez każdą oś, a jeśli podzielisz otrzymany wynik przez dwa, poznasz obciążenie przypadające na każdą oponę.
Następnie trzeba określić optymalne ciśnienie dla każdej osi, sprawdzając je w tabeli ciśnień.
W przypadku użytku drogowego do wyniku należy dodać 0,4 bara, by ograniczyć przedwczesne zużycie gumy przy kontakcie z asfaltem, który jest bardziej ścierny niż ziemia.
Ważenie osi tylnej ciągnika z narzędziami
By chronić glebę i nie musieć dokonywać codziennie żmudnych regulacji, być może zdecydowałeś się na ciągłą jazdę na słabo napompowanych oponach. Ta decyzja może jednak pociągać za sobą liczne skutki, które mogą okazać się nieodwracalne:
Jeśli jeździsz regularnie po drodze ze zbyt słabo napompowanymi oponami, powierzchnia gumy będącej w kontakcie z nawierzchnią jest większa niż zwykle. Opony szybko się nagrzewają i guma mięknie. Ponieważ asfalt jest najbardziej ścierną z nawierzchni, żywotność opony obniży się o 25%, zwłaszcza jeśli jeździsz ze znaczną prędkością.
Zbyt słabo napompowana opona nie zachowuje już swojej początkowej formy, przez co ryzyko pęknięcia butylu staje się poważne, a w jego rezultacie opona może nie nadawać się już do użytku.
Zbyt częste niskie ciśnienie skutkuje stopniowym starciem i zużyciem warstw opasania oraz wzmocnienia osnowy na krawędzi felgi. Pęknięcie warstwy osnowy wymusza wymianę opon na długo przed końcem ich standardowej żywotności.
Gdy jeździsz ze słabo napompowanymi oponami, stabilność i motoryka Twojego ciągnika będą obniżone, zwłaszcza przy skręcaniu na drodze.
Jeśli przewozisz zbyt ciężkie ładunki lub narzędzia, istnieje podwyższone ryzyko wypadku na drodze. Zbyt niskie ciśnienie wpływa także negatywnie na stabilność przy hamowaniu.
Opór toczenia jest podwyższony, gdy jedziesz po drodze ze słabo napompowanymi oponami, ponieważ powierzchnia styku z podłożem jest zbyt duża. To w sposób nieunikniony skutkuje wzrostem zużycia paliwa, zwłaszcza jeśli pokonujesz długie odległości.
Jeśli ciśnienie opon rolniczych jest niższe niż zalecane przez producenta, ściany boczne opony są narażone na takie same wstrząsy i uszkodzenia, jak bieżnik. Nawet niewielkie przeszkody, takie jak korzenie, gałęzie lub kamienie, mogą spowodować zewnętrzne rozcięcie, powodując tym samym gwałtowne przebicie opony.
Unieruchomienie Twojego ciągnika będzie więc nieuniknione, co pociągnie za sobą znaczne koszty. Tym bardziej, jeśli jeździsz po drodze z dużą prędkością i jeśli osnowa opony wykazuje już pewne oznaki osłabienia.
Praca z większymi lub szerszymi narzędziami pozwala oszczędzić czas i zwiększyć wydajność. Niemniej, jeśli Twój ciągnik nie jest w pełni dostosowany do takiej ewentualności, będziesz starał się kompensować ten nadmiar obciążenia tylnego poprzez zwiększenie obciążenia przedniego, a więc zwiększenie ciśnienia opon tak, by wytrzymały całą tę wagę. Jednak ten wybór nie pozostaje bez wpływu na koszt użytkowania opon i długoterminową wydajność Twojej pracy.
By dobrze zrozumieć wpływ nadmiernego napompowania na glebę, posłużmy się znanym punktem odniesienia: ciśnienie wywierane przez oponę na glebę jest w przybliżeniu równe ciśnieniu napompowania.
Gdy Twoja opona jest napompowana na poziomie powyżej 2 barów, wbija się w glebę aż do momentu, gdy ubicie będzie wystarczające, by stawić opór masie. To nadmierne ubicie skutkuje głębokim zbrylaniem się gleby, które będzie stopniowo blokować rozwój korzeni upraw, zmniejszając tym samym Twoje zbiory.
Gleba i opony rolnicze są dwoma odkształcalnymi elementami. Gdy waga maszyny i narzędzi jest duża, opona się rozpłaszcza, a gleba pod nią się ubija.
Jeśli zwiększysz ciśnienie opon, ich spłaszczenie zostanie obniżone, ale będą miały tendencję do większego wbijania się w glebę, zwłaszcza jeśli jest ona miękka.
Nadmierne napompowanie skutkuje zwiększeniem oporu toczenia, który z kolei powoduje przedwczesne zużycie opon rolniczych.
Nadmiernie napompowane opony mają tendencję do poślizgu na polu przy dużej wilgotności, ponieważ opona za bardzo wbija się w ziemię, która jest wilgotna. Sprzyja to powstawaniu kolein, a dłuższej perspektywie także nadmiernemu ubiciu gleby.
Nadmierny poślizg kół i wysoki opór toczenia skutkują tym, że trzeba poświęcić więcej czasu na ten sam rodzaj pracy, co w sposób nieunikniony prowadzi do wzrostu zużycia paliwa.
Przy wskaźniku poślizgu 30% można oszacować nadmierne zużycie paliwa na około 20%.
Bardzo częste dostosowywanie ciśnienia opon umożliwia zwiększenie ich żywotności, ochronę gleby i zmniejszenie zużycia paliwa. Jak wcześniej wspomnieliśmy, idealne ciśnienie na polu jest bardzo niskie, z kolei na drodze powinno być ono dużo wyższe.
Jest to urządzenie zainstalowane bezpośrednio na oponach w celu dostosowania ich ciśnienia w trakcie użytkowania. Kilka minut wystarczy, by dostosować ciśnienie opon w zależności od rodzaju pracy: na polu na miękkiej ziemi lub na drodze.
Elektroniczny moduł kontroli (OCP) instaluje się w kabinie ciągnika w celu regulacji pożądanego ciśnienia w zależności od tego, na jakiej nawierzchni się pracuje.
Istnieją dwie opcje instalacji centralnego układu pompowania opon.
Zainstalowanie centralnego układu pompowania opon umożliwia przystosowanie ciśnienia opon do każdych warunków zarówno na polu, jak i na drodze. Pomimo odczuwalnego kosztu zakupu, Twój wydatek zwróci się już po około roku, ponieważ to urządzenie pozwala oszczędzić do 30% paliwa, skrócić czas pracy (mniej poślizgu) i tym samym pomaga zmniejszyć zużycie opon.
Zwiększenie ciśnienia na drodze umożliwia zmniejszenie oporu toczenia oraz zmniejszenie zużycia opon, na polu zaś można obniżyć ciśnienie aż do 0,8 bara, by zmniejszyć opór toczenia, wskaźnik poślizgu i ochronić glebę.
Balastowanie przez napełnianie wodą jest bardzo tanim sposobem stabilizacji ciągnika, polega na wypełnieniu opon w 75% wodą, by lepiej rozłożyć ciężar i środek ciężkości zaczepionego sprzętu, jeśli korzystasz z dużego lub względnie ciężkiego narzędzia tylnego.
Jeśli korzystasz z tego systemu balastowania, musisz bardzo uważać na ciśnienie 25% powietrza pozostałego w oponie. Ponieważ objętość powietrza jest dużo mniejsza, niewielka różnica ciśnienia może skutkować nadmiernym lub zbyt słabym napompowaniem. Obowiązkowo należy więc kontrolować i dostosowywać ciśnienie kilka razy dziennie.
Uważaj także na narzędzia do kontroli ciśnienia rodzaju TPMS, które mogą być nieodpowiednie do tego rodzaju balastowania.
Istnieje dobra alternatywa wobec instalacji centralnego układu pompowania opon polegająca na wymianie opon na bardziej wydajne modele wyposażone w technologię IF (Improved flexion). Opony te są produkowane z bardziej odpornych materiałów, by wzmocnić wrażliwe strefy podlegające silnym naprężeniem, takie jak ściany boczne opon.
Poza wygodą użycia, opony niskociśnieniowe w technologii IF oferują większą nośność niż opony standardowe dzięki elastyczności ścian bocznych.
Mogą wytrzymać dodatkowe obciążenie w wymiarze 20% bez konieczności kompensowania wysokim ciśnieniem. To rozwiązanie jest idealne dla wszystkich, którzy pracują z ciężkimi narzędziami o dużych wymiarach.
By móc poruszać się po polu z ciężkimi obciążeniami bez ubijania gleby, opony IF mają bardzo dużą powierzchnię styku dzięki wysokiej elastyczności ścian bocznych. Zostały zaprojektowane do użytku przy bardzo niskim ciśnieniu między 0,8 a 1,2 bara, umożliwiającym uniknięcie ubijania.
Opony IF charakteryzują się wyższą nośnością, która może być także wykorzystywana przy zachowaniu aktualnej wagi do zmniejszenia ciśnienia opon, dzięki czemu można lepiej ochronić glebę.
Opona Maxi Traction IF Firestone pracuje przy ciśnieniu 0,8 bara
Dzięki przemyślanej koncepcji, zakładającej mieszane wykorzystanie, opony IF umożliwiają zachowanie tego samego ciśnienia na drodze i na polu. To znacząca zaleta umożliwiająca stałą jazdę z niskim ciśnieniem bez niszczenia struktury opon.
Nie będziesz musiał już ciągle wychodzić z ciągnika, by wyregulować ciśnienie, ani inwestować w kosztowny centralny układ pompowania opon.
Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły:
