Napisane przez: Ekspert ds. opon ciągnikowych | 24 sierpnia 2022
Twoja gleba to kapitał, który może przynosić zyski i zapewniać dobre plony przez wiele lat pod warunkiem przestrzegania pewnych zasad.
Redukcja zagęszczenia gleby jest z pewnością jednym z głównych i najtrudniejszych do przestrzegania warunków, zwłaszcza podczas żniw. Przez okrągły rok pracujesz na niskim ciśnieniu, podporządkowując wszystko ochronie gleby. Zazwyczaj przygotowujesz ją do przejazdów maszyn, a potem dbasz o właściwe ustawienie ciśnienia podczas siewu lub oprysku, a w czasie żniw atakujesz działkę kombajnem, który waży od 25 do 40 ton, z oponami napompowanymi do 4 barów i wszystko musi być gotowe na wczoraj.
Podczas żniw chcemy przede wszystkim szybko i sprawnie zebrać plony. Oznacza to zastosowanie najszerszych kombajnów o największej mocy. Niestety, takie maszyny są najcięższe, ważą bowiem zależności od modelu nawet nieco powyżej 40 ton.
Pierwszy przejazd maszyny rolniczej po działce odpowiada za 50 do 85% ubicia gleby pod oponami, w zależności od wilgotności i charakteru podłoża. Częste przejeżdżanie przez ten sam obszar, zwłaszcza ciężkim sprzętem, np. z pełną przyczepą, zwiększa zagęszczenie gleby o 5-10% przy każdym dodatkowym przejeździe. Zatem im więcej ciężkich pojazdów jeździ po polu, tym bardziej wzrasta ogólne zagęszczenie gleby.
Natychmiastowe skutki zbytniego ubijania gleby przez Twoje opony rolnicze są następujące:
Zbytnie ubicie gleby zwiększa erozję z powodu nadmiernego spływania wody z jej powierzchni. Utrata wody, która powinna wnikać w głąb, powoduje nierównomierne nawadnianie pól i redukuje głębokie rezerwy wody. Tymczasem Twoje uprawy bezwzględnie potrzebują tej rezerwy wodnej na czas suszy.
Zbytnio ubita gleba zmniejsza skuteczność stosowanych w rolnictwie preparatów i tym samym niekorzystnie wpływa na rozwój upraw. Zagęszczenie uniemożliwia bowiem obieg wody w glebie, co powoduje znaczne wymywanie środków lub preparatów fitosanitarnych z jej powierzchni.
Ubicie gleby blokuje rozwój korzeni, co zdecydowanie wpływa na jakość plonów, zwłaszcza pszenicy i kukurydzy, ale także bulw (buraków, marchwi, ziemniaków, manioku itp.), przy uprawie których produktem jest korzeń. Zdarza się, że zbyt mocno zbita gleba daje produkty o nieregularnym kształcie lub zdeformowane, które przez to są mniej wartościowe na rynku i uzyskają niższą cenę sprzedaży.
Porównanie kolby kukurydzy zdeformowanej wskutek
Wprawdzie skutki nadmiernego zagęszczenia gleby nie są widoczne od razu, ale z czasem prawdopodobnie będą miały negatywny wpływ na Twoje plony. W takim przypadku w dłuższej perspektywie czasu straty w plonach są nie do uniknięcia i w zależności od rodzaju uprawy mogą sięgać nawet powyżej 20%.
Aby skutecznie ochronić glebę podczas żniw, wystarczy znać kilka prostych zasad. Na przykład, warto umieć planować przejazdy maszyn na swoich polach, ponieważ redukuje to ryzyko ubicia gleby. Najprostszym sposobem jest ograniczenie ruchu wszelkich pojazdów na polu w trakcie żniw (ciągniki, przyczepy, samochody ciężarowe itp.).
To ostatnie rozwiązanie pozwala uniknąć jazdy z pełnym zbiornikiem, zmniejszając tym samym ryzyko ubijania gleby. Pamiętajmy, że opony w kombajnie mają wysokie ciśnienie o wartości około 3,2 bara, które w przypadku najcięższych maszyn może wynosić nawet ponad 4 bary.
Rzecz jasna, częste opróżnianie zbiornika to strata czasu, ale jeśli ochrona gleby jest dla Ciebie ważna, praca z maksymalnym obciążeniem nie będzie opłacalna. Pamiętaj, że strata czasu podczas zbiorów zostanie w dużej mierze zrekompensowana na początku kolejnego sezonu (uniknięcie lub zredukowanie konieczności użycia maszyn spulchniających).
Zamiast tradycyjnej przyczepy można też użyć bocznej przyczepy przeładunkowej, która może pracować z ciśnieniem od 1,6 do 1,8 bara. Opony w ciągniku także są w stanie pracować pod ciśnieniem 1,6 bara. Najlepiej w takim wypadku wybrać szersze opony rolnicze, aby zwiększyć powierzchnię styku z podłożem i tym samym rozłożyć nacisk zaczepu, zmniejszając jednocześnie ubicie gleby.
Niestety, poza ciężarem kombajnu istnieją też inne czynniki zwiększające ubicie gleby podczas żniw, np:
Przyjęcie rozsądnego sposobu poruszania się po polu ma znaczenie, ale nie zawsze będzie wystarczającym krokiem w celu ochrony gleby podczas zbiorów. Inną możliwością jest zmniejszenie nacisku na oś maszyn rolniczych, które pozwoli Ci uniknąć nadmiernego ubicia gleby.
Pamiętaj, że zagęszczenie gleby to połączenie dwóch czynników:
Ciężar maszyny ma zatem znaczny wpływ na ubicie gleby.
Na przykład, w zależności od rodzaju podłoża, ubicie gleby może wynosić nawet 30 cm przy nacisku na oś wynoszącym około 4 tony, oraz 50 cm przy 10 tonach, a także 60 cm i więcej przy 15 tonach nacisku.
Dzięki rozwojowi produktywności jesteśmy świadkami powstawania maszyn, które są coraz mocniejsze i wydajniejsze, ale za to cięższe. Im cięższe maszyny, tym wyższe będzie musiało być ciśnienie w oponach, aby utrzymać ich nacisk na glebę. Niestety, połączenie ciężkiej maszyny z wysokim ciśnieniem w oponach będzie najbardziej niekorzystne dla Twojej gleby.
Jeśli zdecydujesz się na mniejsze obciążenie zbiornika, to w oponach możesz zejść do 2,4 bara lub nawet do 2 barów. Przy obliczaniu tych parametrów nie zapomnij jednak wziąć pod uwagę nachylenia terenu.
Na przykład z ogumieniem IF 900/60R32, przy ciśnieniu 2,4 bara, możesz pracować, obciążając nawet do 10.855 kg każdą z przednich opon.
Zależnie od rozmieszczenia pól oraz rodzaju podłoża, obniżenie ciśnienia w oponach o 1 bar może mieć duży wpływ na glebę. Zejście z 3,4 do 2,4 bara, jeśli utrzymujesz rzeczywiste obciążenie na niskim poziomie, jest dobrym rozwiązaniem, pozwalającym na ochronę gleby w dłuższej perspektywie.
Nie zapominaj o tym rozwiązaniu, które nie zawsze przychodzi nam do głowy! Sprawdź swój rzeczywisty nacisk na oś, dobrze rozłóż obciążenie i dostosuj ciśnienie w ogumieniu.
Ten e-book pomoże Ci określić przyczyny zużycia opon Twojego ciągnika:
Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły:
