Opony ciągnika są zaprojektowane w sposób zapewniający utrzymanie znacznego obciążenia, w tym oczywiście ciężaru ciągnika, ale też ciężaru narzędzi, jest to więc solidny i szczególnie wytrzymały typ opon. Niemniej jednak wiadomo, że żadne opony nie pozwalają na montowanie narzędzi o dowolnych rozmiarach ani na dokładanie obciążeń w nieskończoność, przy czym limity obciążenia i balastowania opon są ściśle związane z modelem opon.
Limity te muszą być przestrzegane przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa, a także by przedłużyć żywotność sprzętu, chronić ziemię i oszczędzać pieniądze, nie rezygnując jednocześnie z najlepszej możliwej konfiguracji sprzętu.
Obciążenie i ciśnienie w oponach mają bezpośredni związek: ponieważ ciężar ciągnika wraz z jego narzędziami rozpłaszcza opony do pewnego stopnia, to ilość mieszczącego się w nich powietrza (czyli ciśnienie) umożliwia wyważenie tego rozpłaszczenia.
Jeśli przewozisz znaczne ciężary, musisz zwiększyć ciśnienie opon, by wytrzymały one dane obciążenie. Z drugiej strony, jeśli w oponie jest niewiele powietrza, na przykład z powodu jej małego rozmiaru, nie może ona wytrzymać wysokiego ciężaru. Istnieje bezpośredni związek między objętością powietrza, jaka może zmieścić się w oponie, a jej ciśnieniem.
By określić właściwe ciśnienie, wystarczy skorzystać z narzędzia do ważenia osi przedniej i tylnej. Umożliwi to sprawdzenie wagi, którą faktycznie wytrzymują Twoje opony i skontrolowanie, czy odpowiada ona indeksowi nośności podanemu na oponie.
Nie wolno przekraczać tego wskaźnika, gdyż wiąże się to z ryzykiem szybkiego uszkodzenia opon, a wręcz spowodowania pęknięcia opony z przegrzaniem podczas jazdy, jeśli limity te zostaną przekroczone zbyt drastycznie.
Niemniej jednak trzeba mieć na uwadze fakt, że zwiększenie ciśnienia wiąże się z kilkoma niedogodnościami. Jeśli pracujesz na miękkim podłożu z nadmiernie napompowanymi oponami, skutki mogą być bardzo niekorzystne:
Zwiększenie ciśnienia opon rolniczych jest dobrym rozwiązaniem w przypadku korzystania z ciężkich narzędzi, ale powyżej pewnego limitu ma to negatywny wpływ na wydajność mechaniczną maszyny i w dłuższej perspektywie spowalnia także rozwój korzeni upraw.
Do możliwości przewozu ciężkich obciążeń, na przykład ciągnięcia większych narzędzi lub przyczep wypełnionych zbiorami, bardziej niż ciśnienie liczy się objętość powietrza w oponach.
Przy okazji wymiany opon masz więc możliwość zwiększenia felgi, by rozpocząć użytkowanie większych opon o znaczniejszej objętości. Wybierając opony o dużych rozmiarach, zyskujesz więcej powietrza do wytrzymania ciężaru bez konieczności zbytniego zwiększenia ciśnienia.
Na przykład dla prędkości 30 km/h:
Dzięki większej powierzchni styku z podłożem, opony o większych rozmiarach charakteryzują się licznymi zaletami:
Zdolność trakcyjna sprzętu rolniczego jest bezpośrednio związana z jego wagą i ze zrównoważonym rozłożeniem obciążeń na obie osie. W zakresie prac wymagających maksymalnej trakcji, takich jak orka, zdecydowanie zaleca się stosowanie balastowania ciągnika, zwłaszcza jeśli jest on lekki, co pozwala zwiększyć jego zdolność trakcyjną, jednocześnie równoważąc obciążenie przypadające na oś przednią i tylną.
By zoptymalizować zdolność motoryczną całego zaczepu, można stosować następującą zasadę: jego masa nie może być mniejsza niż 50 kg na konia mechanicznego.
Przykład: jeśli korzystamy z ciągnika o mocy 190 KM, masa niezbędna do zapewnienia właściwej motoryki będzie wynosić przynajmniej 9500 kg (190 x 50 = 9500 kg).
Balastowanie masą metalową jest względnie proste i szybkie do zastosowania, jeśli dysponujesz stosownym sprzętem dźwigowym. Jak wszystkie inne systemy balastowania, ma ono liczne zalety:
Najlepszą techniką rozłożenia obciążeń między oś przednią i tylną ciągnika jest właśnie balastowanie masą metalową.
Możesz zwiększyć lub zmniejszyć balast w zależności od wagi podczepianych narzędzi, by zoptymalizować przyczepność ciągnika do podłoża.
Szczegółowo rzecz ujmując, balastowanie poprzez dodatkowe masy polega na założeniu mas metalowych (często żeliwa) na maszynę lub na koła (piasty lub osie). Z powodu znacznej wagi obciążeń, musisz wyposażyć się w narzędzia dźwigowe do instalacji balastu.
By uzyskać optymalne balastowanie, warto przestrzegać paru podstawowych zasad:
W każdym przypadku zaleca się, by nie balastować nadmiernie ciągnika, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Nadmierne balastowanie ma bowiem bezpośredni wpływ na zużycie paliwa, ponieważ cały ciągnik z podłączonym sprzętem staje się cięższy, potrzeba więc więcej energii do pracy.
W przeciwieństwie do balastowania masą metalową, balastowanie poprzez napełnienie wodą stanowi najtańszą technikę zwiększenia masy ciągnika. Jak nazwa wskazuje, chodzi o wypełnienie dużej części opon wodą, do wysokości 75% objętości opony.
Jeśli ciągnik nie jest wystarczająco ciężki w stosunku do używanego przez Ciebie zazwyczaj narzędzia, balastowanie wodą będzie właściwym rozwiązaniem. Korzysta się z niego raczej w sposób stały, ponieważ samo napełnianie jest czasochłonne.
Przed jakimkolwiek działaniem należy sprawdzić kompatybilność opon, odwołując się do wskazań producenta i upewnić się, że są one wyposażone w zawór woda/powietrze.
Tak jak balastowanie masą żeliwną, balastowanie wodą ma swoje zalety w zakresie obciążania ciągnika.
Pomimo tych zalet, technika ta ma mimo wszystko pewne ograniczenia:
Alternatywa, pozwalająca na zwiększenie obciążenia ciągnika bez zwiększania ciśnienia ani balastowania opon, polega na wyborze opon niskociśnieniowych w technologii IF (Improved Flexion).
Te opony nowej generacji wykonane z bardziej wyszukanych i poddanych większej ilości badań materiałów są wyposażone w osnowę o wzmocnionej strukturze umożliwiającej wytrzymanie do 20% dodatkowego obciążenia w stosunku do opony standardowej.
Dzięki innowacyjnej koncepcji, opony typu IF charakteryzują się wysoką zdolnością ugięcia wewnętrznego dzięki elastycznym i wytrzymałym ścianom bocznym.
Korzystając z lepszych jakościowo rozwiązań, zyskujesz do dyspozycji wszelkie zalety wysokojakościowej opony wyposażonej w lepiej opracowany bieżnik. Oryginalny projekt klocków tworzących bieżnik opon IF umożliwia doskonałe pozbywanie się zanieczyszczeń i skutkuje zwiększoną zdolnością trakcyjną.
Ciężkie obciążenia powodują ubicie gleby i zniszczenie sytemu korzeniowego upraw. Opony w technologii IF zostały opracowane tak, by pracować z bardzo niskim ciśnieniem, nawet do 0,8 bara, co pozwala na znaczne zredukowanie nacisku wywieranego na glebę, na większą powierzchnię styku i lepsze rozłożenie obciążeń.
Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły: