;
Zbiór buraków w porze deszczowej

Jak zadbać o glebę po zbiorze buraków

Napisane przez: Ekspert ds. opon ciągnikowych | 20 stycznia 2023

Samobieżna maszyna do zbioru buraków, która jeździ po twoim polu, to ciężar od 40 do 80 ton, natomiast towarzyszące jej ciągniki z przyczepami to kolejne nawet 35 ton nacisku. Wiemy, że nadmierne zagęszczenie gleby może prowadzić do strat w plonach w kolejnych latach sięgających od 20 do 50%. Dotyczy to zwłaszcza płodów zbieranych w porze wilgotnej, między październikiem a listopadem, kiedy dochodzi do największego ubijania gleby. Stąd też konieczność zadbania o regenerację ziemi po zbiorze buraków.

W naszym artykule podpowiemy ci, jak wybrać najlepsze rozwiązanie, pozwalające zapobiec dalszemu zagęszczaniu gruntu i tym samym konieczności przeprowadzania kosztownych operacji spulchniania.

Zbiórka buraków odbywa się zazwyczaj w warunkach dużej wilgotności, co sprawia, że gleba jest bardziej podatna na zagęszczanie.

Po zbiorach warto pamiętać o spulchnieniu ubitej gleby, aby w kolejnym sezonie zapewnić sobie dobre plony, zwłaszcza jeśli prace odbywały się przy deszczowej pogodzie.

Zbiór buraków w zbyt wilgotnych warunkach
Zbiór buraków w zbyt wilgotnych warunkach

Jest wiele technik spulchniania gleby, ale wybór odpowiedniej z nich zależy od tego, jak mocno opony maszyn rolniczych oddziaływały na powierzchnię ziemi podczas zbiorów. Glebę ubitą przy powierzchni będziemy spulchniać  inaczej niż glebę zagęszczoną na sporej głębokości.

 

1. W niektórych przypadkach do spulchnienia gleby wystarczy orka

Jeżeli kombajn do buraków pracował na suchej glebie i przy dobrych warunkach pogodowych, to mniej będzie głębokiego zagęszczenia.

W każdym razie lepiej jest zbierać plony tydzień wcześniej w dobrych warunkach pogodowych, niż ryzykować zbiór tydzień później w deszczu. Dzięki temu uzyskasz plony lepszej jakości z mniej uszkodzonymi korzeniami, a Twoja gleba zostanie zachowana w dobrym stanie.

Zbiór buraków kombajnem z szerokimi oponami w celu redukcji efektu  zagęszczania gleby
Zbiór buraków kombajnem z szerokimi oponami
w celu redukcji efektu  zagęszczania gleby

Jeżeli w trakcie zbioru gleba była sucha, to do regeneracji jej wierzchniej warstwy powinna wystarczyć orka. Mechaniczna uprawa wierzchniej warstwy gleby powoduje rozluźnienie lub rozbicie grud na zagęszczonych obszarach pola, co sprzyja napowietrzaniu, drenażowi i lepszemu rozwojowi korzeni kolejnych nasadzeń. Dzięki orce dochodzi do przewrócenia wierzchniej warstwy gleby, co doskonale rekompensuje skutki zagęszczenia dokonanego przez kombajn buraczany.

Jednakże, stosując orkę jako metodę spulchniającą, należy uważać, aby nie wzmocnić przy tej okazji podeszwy płużnej, która tworzy się w wyniku powtarzających się na tej samej głębokości przejazdów pługa. Obecność podeszwy płużnej świadczy o głębokim ubiciu gleby, do którego dochodzi także pod ciężarem maszyn żniwnych.
Chcąc uniknąć tego problemu, należy po prostu pamiętać o każdorazowej zmianie głębokości orki.

W suchych warunkach zwyczajna orka może wystarczyć w celu spulchnienia gleby
W suchych warunkach zwyczajna orka może wystarczyć w celu spulchnienia gleby

 

2. Kiedy konieczne jest spulchnianie głębokie?

Jeżeli kombajn do buraków pracował na mokrej glebie od końca października do połowy listopada, to jej zagęszczenie będzie z pewnością głębokie. Dzieje się tak, gdyż mokra gleba ma małą zdolność do wytrzymania ciężaru wielokrotnych przejazdów maszyny w tym samym miejscu.

Obszar zagęszczenia znajduje się bezpośrednio pod kołem i w zależności od rodzaju gleby może sięgać do 60 cm lub głębiej.

Całkowite zniszczenie gleby po zbiorze na zbyt mokrej działce
Całkowite zniszczenie gleby po zbiorze na zbyt mokrej działce

Do największego zagęszczania ziemi na polach dochodzi podczas pracy w mokrych warunkach.  W większości przypadków straty w plonach sięgają 20%, a na niektórych typach gleb nawet 50%.

Zmniejszenie ilości plonów da się odczuć na przestrzeni wielu lat, chyba że wykonasz głębokie spulchnianie lub inne specjalistyczne zabiegi. Działanie wibracji, powstających podczas maszynowego spulchniania, powoduje pękanie grudek gleby bez konieczności jej przewracania.

Ta technika pozwala na rozpulchnienie gleby na głębokości do 50 cm i jest stosowana zwłaszcza w miejscach najmocniej ubitych, np. na trasie przejazdu kombajnu do buraków lub w strefach roboczych wokół silosów.

Mechaniczne spulchnianie gleby ma na celu ułatwienie jej napowietrzania i umożliwienie swobodnej cyrkulacji wody. Przed rozpoczęciem spulchniania należy upewnić się, że gleba jest jak najmniej wilgotna, ponieważ suchość gleby sprzyja procesowi spulchniania, twoja praca jest więc efektywniejsza.

 

 

3. Czy po zbiorze buraków dochodzi do naturalnego spulchniania gleby?

Orka, eliminacja kolein, głęboszowanie czy głębokie spulchnianie to techniki obróbki gleby, które wymagają użycia energochłonnych narzędzi mechanicznych, co wiąże się ze znacznymi kosztami tego typu prac.

Jeśli zależy ci na zniwelowaniu głębokich zbryleń gleby w sposób mniej inwazyjny, to wiedz, że istnieją techniki, które możesz zastosować do spulchniania gleby w bardziej naturalny sposób. Ale czy sprawdzą się one w twoim gospodarstwie?

 

Czy po zbiorze buraków stymulowanie mikroorganizmów jest skuteczną metodą naprawy gleby?

Jeśli w danym miejscu żyje duża populacja dżdżownic, to odpływ wody z tego obszaru jest 10 razy szybszy niż byłby bez tych pożytecznych mieszkańców gleby. Organizmy bytujące w podłożu  są jednymi z najważniejszych sprzymierzeńców twoich upraw. Dżdżownice odgrywają nieocenioną rolę w spulchnianiu gleby. Mogą one w sposób naturalny regenerować zagęszczoną glebę, ale proces ten jest niezwykle powolny i trwa około 24 miesięcy.

Międzyplon na pewno wspomoże pracę dżdżownic dzięki wnikaniu korzeni w mikroporowatości gleby. Jednakże dobroczyny wpływ korzeni żyta, owsa czy lucerny ogranicza się do pierwszych 20 cm wierzchniej warstwy gleby. 

Te dwie metody nie wystarczą jednak do utrzymania żyzności gleby po zakończonym zbiorze buraków.
Czy po zbiorze buraków stymulowanie mikroorganizmów jest skuteczną metodą naprawy gleby?

 

Cykle przymrozków i odwilży: spulchnianie powierzchowne

Spulchnianie gleby może również nastąpić w wyniku zastosowania cykli przymrozków i odwilży, jednak zawsze w pewnych granicach. Rozszerzanie się zamarzniętej wody powoduje pękanie zagęszczonych obszarów, ale tylko na poziomie wierzchniej warstwy gleby i raczej po wykonaniu orki.

Konkretnie rzecz ujmując, zastosowanie cykli przymrozków i odwilży nie pozwala na głęboką dekompresję gleby i nie jest w stanie zrekompensować głębokiego zagęszczenia uprawy buraków w czasie wilgotnej pogody. 

W tej kwestii nie ma rozwiązania idealnego, gdyż regeneracja gleby jest procesem bardzo powolnym, dlatego lepiej zapobiegać niż leczyć!

Cykle zamarzania i rozmarzania rozluźniają glebę po orce
Cykle zamarzania i rozmarzania rozluźniają glebę po orce

 

4. Jak przewidzieć i ograniczyć zagęszczanie gleby?

Chcąc uniknąć konieczności przeprowadzenia poważnych prac związanych z regeneracją gleby po zbiorze buraków, należy wcześniej podjąć odpowiednie środki ostrożności i właściwe działania, które pozwolą zaoszczędzić czas i pieniądze.

Nie warto jeździć po polu w zbyt mokrych warunkach

Glebę można chronić także dbając o to, by nie jeździć po działce, gdy wilgotność gleby jest zbyt wysoka.

O ile ciągłe kilkutygodniowe opady nie zmuszają do pracy na luźnej glebie, to w przypadku mokrej na głębokości gleby należy w miarę możliwości unikać używania ciężkich maszyn. Szkody będą zbyt duże i będą wymagały zaporowych kosztów na przerobienie gleby.

Nie warto jeździć po polu w zbyt mokrych warunkach

Unikaj przeładowywania zbiorników

Aby zwiększyć swoją dzienną produkcję i zaoszczędzić czas w czasie żniw, niektórzy rolnicy nie wahają się przeładować swoich skib, nie biorąc pod uwagę indeksu nośności opon rolniczych.

Podczas transportu ciężkich ładunków na miękkim podłożu ryzyko nadmiernego zagęszczenia jest wysokie. W idealnej sytuacji zaleca się ograniczenie obciążenia przyczepy do maksymalnie 5-6 ton na oś. Jeśli dodatkowo można ograniczyć rotację przyczep na polu i ewentualnie wyładować na pasy trawy na skraju pola, to zawsze będzie to korzystne.

Unikaj przeładowywania zbiorników

Unikaj dodatkowego ciężaru, gdy nie jest on naprawdę potrzebny

Dobre rozłożenie obciążenia na oponach rolniczych pozwala uzyskać optymalną trakcję, chronić sprzęt, a przede wszystkim glebę.

Z pewnością przy ciężkich pracach, które mogą powodować poślizg, trzeba będzie dołożyć dodatkowe obciążniki, zwłaszcza w przypadku ciągnika z nierównym napędem na 4 koła. Należy jednak uważać, aby usunąć te dodatkowe obciążniki, gdy ciągnik ma być wykorzystywany do transportu lub tylko do ciągnięcia przyczep wieloosiowych.

 

We wszystkich pojazdach rolniczych stosuj opony niskociśnieniowe

Wśród różnych rozwiązań służących zmniejszeniu zagęszczenia gleby, zastosowanie dużych niskociśnieniowych opon rolniczych jest najbardziej skuteczne i niezawodne w średnim i długim okresie.

Te technologiczne opony zmniejszają uszkodzenia gleby poprzez rozłożenie ciężaru maszyny rolniczej na dłuższym i szerszym obszarze.

Firestone opracował gamę opon Maxi Traction do zastosowań terenowych i drogowych. Dzięki niezwykle wytrzymałej obudowie i wzmocnionej konstrukcji, seria ta oferuje dużą nośność i wysoką trwałość na zużycie.

Jedną z głównych zalet opony Maxi Traction jest duże ugięcie ścian bocznych, które pozwala na pracę przy obniżonym ciśnieniu 0,8 bara.

Znaczne zagęszczenie gleby wokół silosów
Znaczne zagęszczenie gleby wokół silosów

Spulchnianie gleby, które wykonasz po zbiorach buraków, powinno być wykonane przy użyciu opon pracujących przy bardzo niskim ciśnieniu, takich jak opony z serii Maxi Traction, które pozwolą Ci na wyeliminowanie problemu ubicia gleby, zwłascza po dokonanym spulchnieniu.

Pomyśl też o oponach bliźniaczych, co naprawdę daje lepsze rozłożenie obciążenia na większej powierzchni podłoża.

I na koniec, spróbuj zmniejszyć liczbę przejazdów maszyn polem, montując zarazem przednie i tylne narzędzie przy niskiej prędkości jazdy.

 


Aby uzyskać więcej informacji na temat opon ciągnikowych

Ten e-book pomoże Ci określić przyczyny zużycia opon Twojego ciągnika:

Jak wykryć anormalne zużycie opon ciągnika

 

Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły:

Tematów: Ubicie gleby

Spodobał Ci się ten artykuł? Udostępnij go:

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ NA TEN TEMAT

DODAJ KOMENTARZ